मुंबई: जर तुम्ही पदवीधर असाल आणि शारीरिकदृष्ट्याही तंदुरुस्त असाल, तर RPF मध्ये सब इन्स्पेक्टर हे पद फक्त तुमच्यासाठी आहे. कोणत्याही वर्दीची एक वेगळीच शान असते. मग ते सैन्य असो, पोलीस असो किंवा इतर केंद्रीय सुरक्षा दल असो. या दलातील उपनिरीक्षक हे असे पद आहे जे कागदोपत्री अधिकारी नसले तरी अधिकाऱ्यापेक्षा कमी नाही. कोणत्याही सुरक्षा दलात उपनिरीक्षक होण्यासाठी शैक्षणिक पात्रता ही पदवीपर्यंत असली तरी आज या लेखात आम्ही तुम्हाला RPF म्हणजेच रेल्वे संरक्षण दलात उपनिरीक्षक कसे व्हायचे ते सांगणार आहोत.
रेल्वे मालमत्तेच्या सुरक्षेसाठी आरपीएफची स्थापना करण्यात आली होती. आता त्याला आणखी काही कायदेशीर अधिकार मिळाले आहेत. आरपीएफच्या संपूर्ण कामकाजात उपनिरीक्षकाची भूमिका अत्यंत महत्त्वाची असते.
उपनिरीक्षकाच्या जबाबदाऱ्या काय आहेत?
आरपीएफ सब इन्स्पेक्टर हे फील्ड जॉब आहे. रेल्वेच्या मालमत्तेच्या सुरक्षेसोबतच रेल्वेच्या इतर विभागांना सहकार्य करण्याचीही जबाबदारी आहे. उपनिरीक्षकांनाही जीआरपीशी समन्वय साधावा लागतो. उपनिरीक्षक म्हणून काम करताना स्त्री आणि पुरुष दोघांनाही संधी मिळू शकते. आता जेव्हा जेव्हा एखादी जागा रिक्त होते तेव्हा सहसा काही पदे महिलांसाठी देखील भरले जातात.
सब इन्स्पेक्टर होण्यासाठी आवश्यक पात्रता?
RPF मध्ये सब इन्स्पेक्टर म्हणून भरती होण्यासाठी पदवी ही पहिली अट आहे. भारताचे नागरिक असणे आवश्यक आहे. अर्ज करताना, अर्जदाराचे कमाल वय 25 वर्षे असू शकते. आरक्षणाच्या नियमानुसार वयात सवलत दिली जाईल.
निवड प्रक्रिया
अर्ज करणाऱ्या तरुणांना प्रथम संगणक आधारित चाचणी द्यावी लागेल. यामध्ये सामान्य ज्ञान, चालू घडामोडी, गणित, जनरल इंटेलिजन्स आणि रिझनिंग या विषयांवर प्रश्न विचारले जातात. अशा प्रकारे परीक्षेत एकूण 120 गुणांचे 120 प्रश्न विचारले जातात. उपलब्ध वेळ दीड तास आहे. प्रत्येक चुकीच्या उत्तरासाठी एक चतुर्थांश गुण वजा केले जातील. प्रश्नपत्रिका हिंदी आणि इंग्रजी अशा दोन्ही माध्यमात सोडवता येतात. यामध्ये उत्तीर्ण होणाऱ्या तरुणांना शारीरिक चाचणी द्यावी लागते. पुरुष उमेदवारांना 1600 मीटरची शर्यत 6.30 मिनिटांत आणि महिला उमेदवारांना 800 मीटरची शर्यत 4 मिनिटांत पूर्ण करायची आहे.
शारीरिक पात्रता
उंच उडीमध्ये पुरुष उमेदवारांना 3 फूट 9 इंच आणि महिला उमेदवारांना 3 फूट उडी मारावी लागते. हे पूर्ण करण्यासाठी सहसा दोन संधी असतात. महिला आणि पुरुष दोघांनाही लांब उडीत सहभागी व्हावे लागते. यामध्ये दोन संधीही देण्यात आल्या आहेत. सर्वसाधारण प्रवर्गातील पुरुष उमेदवाराची उंची 165 सेमी आणि छाती 80 सेमी असावी. सर्वसाधारण प्रवर्गातील महिला उमेदवाराची उंची 157 सेमी असावी. उर्वरित वर्गातील तरुणांसाठी विश्रांतीची व्यवस्था आहे. ही विश्रांती उंची आणि छाती दोन्हीमध्ये उपलब्ध आहे. सर्व साफ केल्यानंतर, पुढील कागदपत्र पडताळणीसाठी आहे.
आवश्यक कागदपत्रे
कागदपत्र पडताळणीमध्ये तरुणांना मूळ शैक्षणिक कागदपत्रे, आधार कार्ड, प्रवेशपत्र, पासपोर्ट आकाराचा फोटो आदींसह बोलावले जाते. ज्या कागदपत्रांची गरज आहे, ते भरती मंडळ लिखित स्वरूपात मागवते. तो मंजूर झाल्यानंतर सहसा नियुक्तीची तरतूद असते. प्रशिक्षणानंतर पोस्टिंग केले जाते. हे पद केंद्र सरकारच्या अखत्यारीत आहे, त्यामुळे पगार आणि भत्ते चांगले आहेत. सध्या सातव्या वेतन आयोगाचे वेतन मिळत आहे.
