महाराष्ट्रात सुरू असलेल्या सत्ता संघर्षाच्या पार्श्वभूमीवर काँग्रेसची पावले पडत आहेत. काँग्रेस पक्ष महाराष्ट्रातील शिवसेनेच्या नेतृत्वाखालील महाविकास आघाडी सरकारचा भाग आहे. आता शिवसेनेला बंडाचा सामना करावा लागत असल्याने काँग्रेसलाही चांगलेच धारेवर धरले असून, त्यांचे आमदार पुढील लक्ष्य असू शकतात, अशी भीती व्यक्त होत आहे. पक्षातील एका वर्गाचे असे मत आहे की अनेक आमदार “कमकुवत” आहेत आणि केंद्रीय नेतृत्व गटाला एकत्र ठेवण्यात फारसा रस घेत नाही. शिवसेनेतील बंडखोरीनंतर काँग्रेसने बुधवारी रात्री मध्य प्रदेशातील आपले नेते कमलनाथ यांना घाईघाईने मुंबईला पाठवले. मात्र, काही काळ थांबल्यानंतर कमलनाथ मध्य प्रदेशात परतले आहेत.
अधिकृतपणे काँग्रेसने सांगितले की, त्यांच्यासोबत 44 आमदार आहेत. कमलनाथ यांनी दावा केला आहे की, आपण 41 जणांना भेटलो आणि तीन आमदारांशी फोनवर बोललो. काँग्रेस निरीक्षक कमलनाथ यांनी बुधवारी मुंबईत राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्षाचे अध्यक्ष शरद पवार यांचीही भेट घेतली आणि महाराष्ट्रात सुरू असलेल्या राजकीय संकटाच्या पार्श्वभूमीवर मुख्यमंत्री उद्धव ठाकरे यांच्याशी फोनवरून चर्चा केली. ते म्हणाले की “ही आता संपलेली बाब आहे. उद्धव यांनी लढण्याची इच्छाशक्ती गमावल्याचे दिसते. कदाचित त्यांना आरोग्य समस्या आहे. तरीही आपण फार काही करू शकत नाही. राष्ट्रवादीचीही तीच स्थिती आहे. सरकार वाचवण्यासाठी जे काही करता येईल ते करण्याची जबाबदारी शिवसेनेवर आहे.
एका वृत्तानुसार, कमलनाथ म्हणाले: “आमचे आमदार आमच्यासोबत आहेत. काँग्रेसमध्ये पूर्ण एकजूट आहे. पण माझा प्रश्न आहे की शिवसेनेचे आमदार अजूनही गुवाहाटीत का आहेत? आपण राजीनामा देऊन नव्या नेत्यासाठी मार्ग काढण्यास तयार असल्याचे उद्धव यांनी म्हटले आहे. त्यांनी परत यावे आणि विधीमंडळ पक्षाच्या बैठकीला उपस्थित राहून त्यांना हवे ते निवडून द्यावे. गुवाहाटीत बसून ते काय साध्य करू शकतात?”
मात्र, नाथांप्रमाणे अनेक नेत्यांना काँग्रेसचे ‘आपले घर’ हे पटलेले नाही. एका ज्येष्ठ नेत्याचा महाराष्ट्राचे AICC प्रभारी एच के पाटील यांच्याशी जोरदार वाद झाल्याचे सांगितले जाते, कारण ते गट एकत्र ठेवण्यासाठी पुढाकार घेत नव्हते. ते म्हणाले की, आमचे आमदार मोकळे फिरत आहेत. निदान कुठल्यातरी हॉटेलात तरी घेऊन जाऊ. काही दिवसांपूर्वी एमएलसी निवडणुकीत काँग्रेसच्या बाजूने क्रॉस व्होटिंग झाले होते हे विसरू नका.
एका वरिष्ठ नेत्याने सांगितले की “दोन ते सात” आमदारांनी क्रॉस व्होट केले होते, परिणामी पक्षाच्या पहिल्या पसंतीचे उमेदवार, प्रदेश काँग्रेसचे कार्याध्यक्ष चंद्रकांत हंडोर यांचा पराभव झाला. एक नेता म्हणाला, “पण पक्षाने हे लक्षात घेतले आहे का? पक्षाने आमदारांची ओळख पटवली आहे का? त्यांच्याशी बोलणे झाले आहे का? आम्ही त्याकडे दुर्लक्ष करत आहोत.” पक्षाने आपल्या पहिल्या पसंतीचे उमेदवार हंडोरे यांना 29 मते तर दुसरे उमेदवार भाई जगताप यांना 15 मते निश्चित केली होती. मात्र हंडोरे यांना केवळ 22 मते मिळाली तर जगताप यांना 20 मते मिळवून देण्यात यश आले.
एका ज्येष्ठ नेत्याने एका मीडिया रिपोर्ट शी बोलताना सांगितले की, “दोन परिस्थिती असू शकतात. ज्यांना हंडोरला मतदान करण्यास सांगितले होते, त्यापैकी पाच जणांनी जातीच्या आधारावर जगताप यांना मतदान केले (जगताप मराठा तर हंडोर हे दलित आहेत) जर तसे असेल तर. आमच्या दोन आमदारांनी भाजपला मतदान केले. मात्र आमचे काही ज्येष्ठ नेते जगताप यांना अपक्ष आणि इतर पक्षांकडून पाच जादा मते मिळवण्यात यश आल्याचा दावा करत आहेत. हे खरे असेल तर आमच्या सात आमदारांनी इतर पक्षांच्या उमेदवारांना मतदान केले. हे चिंतेचे कारण आहे का? पण आम्ही ते गांभीर्याने घेत नाही. याचा अर्थ आमचे काही आमदार कमकुवत आहेत.” पराभवानंतर इंडियन एक्स्प्रेसशी बोलताना हंडोरे म्हणाले: “मी माझे गणित केले आहे आणि आमच्या दोन आमदारांनी क्रॉस मतदान केले आणि पाच मते माझ्यासाठी जगताप यांना गेली.”
