मुंबई : तुम्ही खाजगी नोकरी करत असाल तर तुमची कंपनी तुम्हाला काही सुट्टी देते. यामध्ये काही सुट्ट्या अशा असतात की, कर्मचाऱ्या या सुट्ट्या न घेतल्यास त्या सुट्टीच्या बदल्यात पैसे दिले जातात. याला लीव्ह एनकॅशमेंट म्हणतात. पगाराच्या रचनेत, सर्व कर्मचाऱ्यांना HR द्वारे कळवले जाते की त्यांना एका वर्षात किती सुट्ट्या मिळतील आणि ते किती पैसे जमा करू शकतात. म्हणजे तुम्हाला किती सुट्ट्यांच्या बदल्यात पैसे मिळतील. अशा परिस्थितीत, तुमच्या सुट्ट्यांची संपूर्ण माहिती असणे अत्यंत आवश्यक आहे की, एका वर्षात जास्तीत जास्त सुट्ट्या कॅश केल्या जाऊ शकतात. जेणेकरून तुम्हाला फायदा होईल.
केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी केंद्रीय अर्थसंकल्प 2023 मध्ये तंत्रज्ञान, नाविन्यपूर्ण, स्वावलंबी अर्थव्यवस्था विकसित करण्यावर लक्ष केंद्रित करण्याचा प्रयत्न केला आहे. या अर्थसंकल्पात जवळपास सर्वच वर्गातील लोकांना दिलासा देण्याचा प्रयत्न करण्यात आला आहे. यावेळी सरकारने खासगी नोकरी करणाऱ्यांसाठी बजेटमध्ये भेट दिली आहे. यामध्ये त्यांनी लीव एनकॅशमेंटमध्ये मोठे बदल करून खासगी कर्मचाऱ्यांना दिलासा दिला आहे.
लीव एनकॅशमेंट काय बदल?
अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी त्यांच्या अर्थसंकल्पीय भाषणात खाजगी नोकऱ्या करणाऱ्या लोकांना Leave Encashment मध्ये दिलासा देण्याचा प्रयत्न केला आहे. अर्थमंत्र्यांनी सांगितले की, निमसरकारी पगारदार कर्मचाऱ्यांना म्हणजेच खासगी कर्मचाऱ्यांना रजेच्या रोख रकमेतील कर सवलतीचा लाभ 3 लाख रुपयांवरून 25 लाख रुपये करण्याचा प्रस्ताव आहे. समजा एखाद्या व्यक्तीने 30-35 वर्षांत सूट वाढवली तर ती वार्षिक 20,000 रुपयांपेक्षा जास्त होते.
सुट्टीचे वेतन
नोकरीदरम्यान कर्मचाऱ्यांना अनेक प्रकारच्या सुट्ट्या मिळतात. यामध्ये Casual Leave, Sick Leave, Paid Leave इत्यादी अनेक प्रकारच्या सुट्ट्यांचा समावेश आहे. यातील काही सुट्ट्या निर्धारित वेळेत घेतल्या नाहीत तर त्या संपतात आणि काही सुट्ट्या दरवर्षी जोडल्या जातात. जेव्हा एखादा कर्मचारी नोकरी बदलतो किंवा निवृत्त होतो तेव्हा त्या सुट्ट्या दरवर्षी जोडल्या जातात. पण तुम्ही त्या उरलेल्या सुट्ट्या कंपनीकडून कॅश करून घेऊ शकता, याचा अर्थ तुम्ही या सुट्ट्यांसाठीही पैसे घेऊ शकता. याला लीव्ह एनकॅशमेंट म्हणतात.