जळगाव राजमुद्रा दर्पण | राष्ट्रपती निवडणुकीची तारीख जाहीर झाल्यामुळे, भारतीय जनता पक्ष (भाजप) देशाच्या सर्वोच्च घटनात्मक पदासाठी कोणाला उमेदवार बनवतो याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे. जर विरोधी पक्षांनी सर्वोच्च संवैधानिक पदासाठी आपले उमेदवार उभे केले आणि निवडणुका घेतल्या, तर भाजप आपल्या मित्रपक्षांच्या पाठिंब्याने चांगल्या स्थितीत असल्याचे दिसते. निवडणूक आयोगाने 18 जुलै ही निवडणुकीची तारीख निश्चित केली असून एकापेक्षा एक जास्त उमेदवार रिंगणात असल्यास पुन्हा मतदान घेण्यात येईल. राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत युतीचा कोणता उमेदवार बाजी मारणार, सत्ताधारी आघाडी आणि विरोधी आघाडी आपला कोणता उमेदवार ठरवतात? हा अधिक राजकीय चर्चेचा विषय आहे. उत्तर प्रदेशसह चार राज्यांच्या विधानसभा निवडणुकीत भाजपच्या विजयाने पक्षाची स्थिती चांगली झाली आहे. यातील सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे उत्तर प्रदेश, कारण येथील प्रत्येक आमदाराच्या मताचे मूल्य इतर राज्यांतील आमदारांच्या तुलनेत सर्वाधिक आहे.
लोकांनी अनेक नावे सुचवली :-
2017 च्या राष्ट्रपती निवडणुकीच्या तुलनेत भाजप आणि राष्ट्रीय लोकशाही आघाडी (NDA) मित्रपक्षांच्या आमदारांची संख्या कमी झाली आहे परंतु त्यांच्या खासदारांची संख्या वाढली आहे. भाजपच्या एका नेत्याने सांगितले की, सत्ताधारी एनडीएकडे इलेक्टोरल कॉलेजमध्ये सुमारे 50% मते आहेत. त्यांच्या मते, एनडीएला नॉन-एनडीए आणि नॉन-युनायटेड प्रोग्रेसिव्ह अलायन्स (नॉन-यूपीए) प्रादेशिक पक्ष जसे की आंध्र प्रदेशातील वायएसआर कॉंग्रेस आणि ओडिशातील बिजू जनता दल (बीजेडी) आदींचे समर्थन मिळण्याची अपेक्षा आहे. तामिळनाडू विधानसभा निवडणुकीत मित्रपक्ष असलेल्या एआयएडीएमकेचाही पाठिंबा मिळेल, असे भाजप गृहीत धरत आहे. या गुण्यागोविंदाने राजकीय वर्तुळापासून सोशल मीडियापर्यंत ‘राष्ट्रपती कोण व्हावे’ यावर चर्चा सुरू झाली. या चर्चांमध्ये, विशेषत: सोशल मीडियावर, उमेदवार म्हणून सर्वाधिक चर्चेत असलेल्या राजकारण्यांची किंवा सेलिब्रिटींची नावे आहेत ज्यांची केरळचे राज्यपाल आरिफ मोहम्मद खान ते चित्रपट अभिनेते अमिताभ बच्चन यांच्यापर्यंत आहे. ट्विटरवर, काही लोक राष्ट्रपतीपदाचे उमेदवार म्हणून मूळचे ओडिशाचे होते आणि त्यांनी एकदा राज्यमंत्री म्हणून काम केले होते आणि झारखंडच्या पहिल्या महिला राज्यपाल द्रौपदी मुर्मू, छत्तीसगडच्या राज्यपाल अनुसुईया उईके यांनीही काम केले होते. त्यामुळे काहींनी रतन टाटा तर काहींनी उपराष्ट्रपती साठी एम व्यंकय्या नायडू यांचेही नाव सुचवले आहे.
भाजप कोणाला निवडणार ? :-
2017 मध्ये शेवटची राष्ट्रपतीपदाची निवडणूक 17 जुलै रोजी झाली आणि मतमोजणी 20 जुलै रोजी झाली. राम नाथ कोविंद यांनी माजी लोकसभा अध्यक्ष आणि विरोधी पक्षांच्या उमेदवार मीरा कुमार यांचा पराभव केला. कोविंद यांच्या उमेदवारीची घोषणा होण्यापूर्वी राजकीय वर्तुळात अनेक नावांची जोरदार चर्चा होती, मात्र संसदीय मंडळाच्या बैठकीनंतर भाजपचे तत्कालीन अध्यक्ष अमित शहा यांनी त्यांच्या नावाची घोषणा केली तेव्हा सर्वांनाच आश्चर्याचा धक्का बसला. केंद्रात सत्तेत आल्यानंतर भाजप नेतृत्वाने विविध प्रसंगी नेते निवडीत धक्कादायक निर्णय घेतले आहेत. राष्ट्रपतीपदी कोविंद यांची निवड हे भाजपच्या हिंदुत्वाच्या प्रवचनाला पुढे नेणारे म्हणून कधीच पाहिले गेले नव्हते, परंतु त्यावेळी भाजपने समाजातील वंचित आणि मागासलेल्या वर्गाची मने जिंकण्याचा एक मार्ग म्हणून पाहिले होते म्हणून त्यांचे नाव पुढे केले गेले. एक महत्वाकांक्षी मोहीम. त्यानंतरच्या निवडणुकांमध्ये भाजपला मिळालेले सातत्यपूर्ण यश हे देखील दर्शवते की समाजातील त्या मोठ्या संख्येवर भाजपने विजय मिळवला आहे. भाजप राष्ट्रपतीपदाच्या उमेदवारांच्या निवडीत आपल्या मुख्य वैचारिक मुद्द्यांना प्राधान्य देते की आपल्या निवडणुकीच्या गणितात बसणारी व्यक्ती निवडते, अन्यथा उमेदवार त्यांच्यापैकी एक असू शकतो, हे पाहणे रंजक ठरेल, असे राजकीय निरीक्षकांचे मत आहे. प्रमुख समर्थक किंवा पक्षाचा प्रवेश बळकट करण्यासाठी नवीन गटाद्वारे प्रेरित होऊ शकते.
राजेंद्र प्रसाद वगळता एकाही राष्ट्रपतीने दोन वेळा काम केले नव्हते. :-
भाजप यावेळी आदिवासी समाजातील एखाद्या व्यक्तीला किंवा महिलेला उमेदवार म्हणून निवडू शकते, अशी चर्चा अनेक दिवसांपासून सुरू होती. असं असलं तरी भाजपचे सर्वोच्च नेतृत्व उमेदवार निवडीच्या बाबतीत परंपरेच्या विरुद्ध निर्णय घेत आहे. कदाचित ते या पदासाठी कोविंद यांना पुन्हा उभे करू शकतील, पण परंपरा अशीही राहिली आहे की, देशाचे पहिले राष्ट्रपती राजेंद्र प्रसाद यांच्याशिवाय कोणत्याही राष्ट्रपतीला दोन टर्म मिळालेले नाहीत. भाजपच्या सूत्रांनी सांगितले की, त्यांचे वरिष्ठ नेते सर्वोच्च घटनात्मक पदासाठी एकमत करण्यासाठी विरोधी पक्षांसह सर्व पक्षांशी संपर्क साधतील. सध्याच्या अधिकृत आकडेवारीनुसार भाजपकडे एकूण 392 खासदार आहेत. यामध्ये राज्यसभेच्या चार नामनिर्देशित सदस्यांचा समावेश नाही कारण ते राष्ट्रपती निवडणुकीत मतदान करू शकत नाहीत. सध्या दोन्ही सभागृहातील एकूण 772 सदस्यांपैकी भाजपकडे बहुमत आहे. लोकसभेच्या सध्या तीन आणि राज्यसभेच्या 13 जागा रिक्त असल्याने निवडणुकीच्या तारखेपर्यंत या आकडेवारीत बदल होणे निश्चित आहे. खासदारांच्या मतांच्या बाबतीत, संसदेत भाजपची स्थिती मजबूत होईल तर जनता दल युनायटेड (21 खासदार), राष्ट्रीय लोक जनशक्ती पार्टी, अपना दल आणि ईशान्येतील इतर अनेक मित्रपक्षांची मते जोडली जातील.
आम आदमी पक्षाचा अंदाज :-
तथापि, आम आदमी पार्टी (AAP) नेते आणि दिल्ली सरकारचे माजी मंत्री सोमनाथ भारती यांनी विश्वसनीय सूत्रांचा हवाला देऊन दावा केला की, खान हे या पदासाठी प्रबळ दावेदारांपैकी एक आहेत. त्यांनी ट्विट केले की, ‘विश्वसनीय सूत्रांकडून कळले आहे की केरळचे विद्यमान राज्यपाल जनाब आरिफ मोहम्मद खान हे भारताच्या राष्ट्रपतीपदाचे प्रबळ दावेदार आहेत. हे विश्वास ठेवण्यासारखे देखील आहे. समाजकंटकांमुळे, जगभर जी भारतविरोधी धारणा निर्माण होत आहे, त्याचा कट नरेंद्र मोदी शोधत आहेत. मात्र, याबाबत भाजपच्या एका नेत्याशी चर्चा केली असता ते म्हणाले की, असे निर्णय भाजपच्या संसदीय मंडळात घेतले जातात आणि त्यानंतर सर्व पक्षांमध्ये एकमत होऊन आपला विजय निश्चित केला जातो. ते म्हणाले, ‘सोशल मीडियावर अनेक नावांची चर्चा होऊ शकते, पण भाजपमध्ये याबाबत कोणतीही चर्चा झालेली नाही. गेल्या राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीतही काय झाले ते तुम्ही पाहिले असेलच. मोदीजींचे निर्णय अनेकदा धक्कादायक असतात.