अहमदाबाद: पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या आई हीरा बा यांचे शुक्रवारी पहाटे अहमदाबादमधील रुग्णालयात निधन झाले. हिरा बा यांनी वयाच्या 100 व्या वर्षी यूएन मेहता रुग्णालयात अखेरचा श्वास घेतला. आई हीरा बा यांना श्रद्धांजली वाहताना पंतप्रधान नरेंद्र मोदी म्हणाले की, हे गौरवशाली शतक देवाच्या चरणी विसावले. हिरा बा यांनी 100 वर्षांचे आयुष्य जगले असेल, परंतु त्यांनी लहान वयातच आपली आई गमावली होती. पीएम मोदींच्या आईचे जीवन संघर्षाने भरलेले आहे, परंतु जीवनाच्या प्रत्येक टप्प्यावर त्या शिस्तबद्ध राहिल्या.
आईच्या निधनाबद्दल त्यांना आदरांजली वाहताना पीएम मोदी म्हणाले, ‘गौरवशाली शतक देवाच्या चरणी विसावले… आईमध्ये मला ते त्रिमूर्ती नेहमीच जाणवत आले आहे, ज्यामध्ये एका तपस्वीचा प्रवास आहे, निस्वार्थी कर्मयोगी आणि त्याचे प्रतीक आहे. मूल्यांचे मूर्त रूप. वचनबद्ध जीवन अंतर्भूत आहे. पंतप्रधान मोदींना त्यांच्या आईबद्दल विशेष आसक्ती होती. पीएम मोदींनी त्यांच्या आईच्या 100 व्या वाढदिवसानिमित्त एक ब्लॉग लिहिला, ज्यामध्ये त्यांनी त्यांच्या आईच्या त्याग आणि जीवनातील अनेक पैलूंचा उल्लेख केला होता.
संपूर्ण बालपण आईशिवाय गेले
आपल्या ब्लॉगमध्ये माहिती देताना पीएम मोदी म्हणाले होते की, त्यांच्या आई हीरा बा यांचा जन्म पालनपूर, विसनगर, मेहसाणा, गुजरातमध्ये झाला, जे वडनगरपासून अगदी जवळ आहे. लहान वयातच, स्पॅनिश फ्लूच्या साथीने त्यांनी आपली आई गमावली. हिरा बा यांना आईचा चेहरा किंवा तिच्या मांडीवरचा आरामही आठवत नव्हता. त्यांचे संपूर्ण बालपण आईशिवाय गेले. ती आपल्या सर्वांसारखी आईच्या कुशीत बसू शकली नाही. तिला शाळेतही जाता येत नव्हते आणि लिहिता वाचायलाही शिकता येत नव्हते. त्यांचे बालपण गरिबीत आणि वंचिततेत गेले.
मजुरी करुन परिवाराला हातभार लावला
त्यांची आई घरातील सर्व कामे स्वतःच करायची. याशिवाय घरच्या तुटपुंज्या उत्पन्नाला पूरक म्हणून बाहेर मजुरीही करत असे. काही घरांमध्ये ती भांडी धुवायची आणि घरखर्च भागवण्यासाठी चरखा कातण्यासाठीही वेळ काढायची. त्यांना वडनगरमधील ते छोटेसे घर आठवले, जिथे मातीच्या भिंती आणि मातीच्या फरशा होत्या, जिथे नरेंद्र मोदी आपली आई-वडील आणि भावंडांसोबत राहत होते.
मुलांच्या शिक्षणासाठी होता अट्टहास
पीएम मोदींनी असंख्य दैनंदिन संकटांचा उल्लेख केला, ज्यांचा सामना त्यांच्या आई हिरा बा यांनी केला आणि त्यावर यशस्वीपणे मात केली. घरच्या कमकुवत आर्थिक आणि कौटुंबिक परिस्थितीमुळे तिला शिक्षणाची संधी मिळाली नाही. असे असतानाही आईने आपल्या मुलांना शिक्षण देण्यासाठी इतरांच्या घरी काम करुन शिक्षण दिल्याचे मोदींनी लिहिले होते. फी भरण्यासाठी त्यांनी कधीही कोणाकडून पैसे घेतले नाहीत. हिरा बा ची इच्छा होती की आपल्या सर्व मुलांनी शिक्षण घेऊन मोठे व्हावे.
‘आई… ही तर जीवनाची भावना’
पीएम मोदी म्हणाले होते, ‘आई… हा फक्त एक शब्द नाही, तर ती जीवनाची भावना आहे, ज्यामध्ये आपुलकी, संयम, विश्वास, बरंच काही आहे. जगाचा कुठलाही कोपरा असो, कोणताही देश असो, प्रत्येक मुलाच्या हृदयातील सर्वात अनमोल आपुलकी आईसाठी असते. आई, आपले शरीर तर बनवतेच पण आपले मन, आपले व्यक्तिमत्व, आपला आत्मविश्वास निर्माण करते आणि हे आपल्या मुलांसाठी करत असताना ती स्वतः झिजते, स्वतःला विसरते. माझी आई जितकी सामान्य आहे तितकीच ती असामान्य आहे. जसे प्रत्येक आई असते.
प्राणीमात्रांप्रती दयाळूपणा
पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी ब्लॉगमध्ये लिहिले की, माझ्या आईची आणखी एक चांगली सवय होती जी मला नेहमी आठवते. प्रत्येक सजीवांप्रती दयाळूपणा तिच्या संस्कारातून दिसून आला. उन्हाळ्यात ती पक्ष्यांसाठी मातीच्या भांड्यात धान्य आणि पाणी ठेवत असे. आमच्या घराच्या आजूबाजूला राहणारे रस्त्यावरचे कुत्रे उपाशी राहू नयेत, याची काळजीही आई घ्यायची.
अंधश्रद्धेपासून कोसो दूर होत्या हिरा बा
आईची देवावर अपार श्रद्धा आहे, मात्र ती अंधश्रद्धेपासून नेहमी दूर असते, असे पीएम मोदी म्हणाले होते. तिने आमच्या घराला नेहमी अंधश्रद्धेपासून सुरक्षित ठेवले. ती सुरुवातीपासून कबीरपंथी आहे आणि आजही तिची पूजा त्याच परंपरेने करते. मात्र, तिला जपमाळ जपण्याची सवय झाली आहे. दिवसभर भजन आणि जपमाळ म्हटली की झोपही विसरते. घरातील लोकांना माळा लपवावी लागते, मग ती झोपायला जाते आणि तिला झोप लागते. पीएम मोदी म्हणाले की, माझ्या आईने मला नेहमीच माझ्या तत्त्वांवर ठाम राहण्यासाठी आणि गरिबांसाठी काम करण्याची प्रेरणा दिली आहे.