7000 हजार वर्षे जुना रस्ता. तेही 16 फूट खोल समुद्रात. म्हणजेच इतक्या वर्षांत समुद्राचे पाणी इतके वर आले आहे. हा रस्ता दक्षिण क्रोएशियन किनाऱ्याजवळ भूमध्य समुद्रात आढळून आला आहे. असे म्हटले जाते की ते सॉलिन या प्राचीन शहरात बनवण्यात आला होता. जो हवार सभ्यतेच्या काळातील आहे. यावरून लोक कोरकुला नावाच्या बेटावर जात असल्याचे चिन्हे सापडली आहेत.
सॉलिन शहराचा शोध 2021 मध्ये क्रोएशियामधील झादर विद्यापीठातील पुरातत्वशास्त्रज्ञ मेट पॅरिसा यांनी लावला होता. तेव्हापासून डायव्हर्स डायव्हिंग करून या जागेचा शोध घेत आहेत. तेथे साचलेली धूळ व माती स्वच्छ करण्याचे काम हाती घेण्यात आले आहे. जेणेकरून या शहराबद्दल अधिकाधिक माहिती मिळू शकेल.
अजूनही अवशेष सुरक्षित कसे?
कोरकुला बेटाचे उपग्रह छायाचित्रही घेतले आहे. जेणेकरून ही जागा जमिनीशी कशी जोडली गेली हे कळू शकेल. सॅटेलाइट फोटोंचा अभ्यास केला असता समुद्राखाली शहर असल्याचे आढळून आले. यानंतर मॅट पॅरिसा आणि त्याच्या मित्रांनी ते डायव्हिंगद्वारे शोधण्याचा निर्णय घेतला. भूमध्य समुद्राच्या एड्रियाटिक समुद्राच्या पृष्ठभागाच्या 16 फूट खाली गेल्यावर त्यांना दगडी भिंती सापडल्या. जे फार प्राचीन होते. हे मुख्य बेटापासून विभक्त असलेल्या सपाट भागावर बांधलेले निवासी क्षेत्र होते. मॅट पॅरिसा म्हणाले की, भूमध्य समुद्राच्या बहुतांश भागात लाटा वेगाने उसळतात. पण इथे तसे नाही. म्हणूनच या रस्त्याचे अवशेष अजूनही दृष्टीस पडतात.
लाकडी वस्तूंचा लागला शोध
आता सापडलेला पुरातन रस्ताही सुस्थितीत आहे. हा सुमारे 13 फूट रुंद रस्ता आहे. त्याची रचना दगड जोडून तयार करण्यात आली आहे. सध्या त्यावर चिखल आणि मातीचा जाड थर साचला आहे. परंतु पाण्याच्या आत असलेल्या रचनांमध्ये ते दृश्यमान आहे. पूर्वी या ठिकाणी समुद्र नसावा, कालांतराने हा परिसर समुद्रात बुडाला. तेथे असलेल्या लाकडाचे आणि इतर वस्तूंचे रेडिओकार्बन विश्लेषण केले असता, ते सुमारे 4000 ईसापूर्व असल्याचे आढळून आले. झदर युनिव्हर्सिटीने आपल्या फेसबुक पेजवर लिहिले आहे की 7000 वर्षांपूर्वी लोक या रस्त्याचा वापर करत होते.
अनेक कलाकृती सापडल्या
हा रस्ता शोधणे, छायाचित्रे काढणे, व्हिडीओ बनवणे यात झादर युनिव्हर्सिटी व्यतिरिक्त कॅस्टेला सिटी म्युझियम आणि कोरकुला सिटी म्युझियमच्या तज्ज्ञांचाही सहभाग होता. अनेक व्यावसायिक छायाचित्रकार आणि डायव्हर्सची मदत घ्यावी लागली. या रस्त्याच्या विरुद्ध बाजूस असलेल्या कोरकुलामध्ये आणखी एक जागा सापडली आहे. समुद्राच्या आत दगडापासून बनवलेल्या कलाकृती आहेत. या वस्तूंमध्ये निओलिथिक कलाकृती जसे की चाकू आणि दगडी कुऱ्हाडी सापडल्या आहेत. निओलिथिक काळ सुमारे 12 हजार वर्षांपूर्वीचा होता. त्याला पाषाणयुग असेही म्हणतात.
